Ngày 11/3/2025, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 717/QĐ-UBND về việc phê duyệt Quy hoạch xây dựng vùng huyện Nghĩa Đàn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Diện tích nghiên cứu, lập quy hoạch là 61.785ha (617,85km²); đảm bảo tiêu chuẩn đơn vị hành chính cấp huyện theo quy định.

Mục tiêu được xác định là cụ thể hóa định hướng Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1059/QĐ-TTg ngày 14/9/2023; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XIX; Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Nghĩa Đàn lần thứ XXIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025. Phát huy vị thế và sức mạnh tổng hợp của huyện trong phát triển kinh tế - xã hội gắn với các định hướng bền vững, khai thác có hiệu quả mối quan hệ nội và ngoại vùng. Đồng thời, tạo hành lang để bảo vệ môi trường thích ứng với chống chịu biến đổi khí hậu, giữ gìn di sản văn hóa lịch sử, cảnh quan thiên nhiên và phát triển bản sắc văn hóa địa phương. Làm cơ sở pháp lý cho việc hoàn thành mục tiêu xây dựng huyện Nghĩa Đàn đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2025.

Về định hướng phát triển không gian vùng, phân vùng 1 (Phân vùng phát triển phía Đông Bắc - vùng trung tâm) gồm thị trấn Nghĩa Đàn và các xã: Nghĩa Hội, Nghĩa Bình, Nghĩa Lạc, Nghĩa Lợi, Nghĩa Thọ. Diện tích đất khoảng 15.914 ha (bằng 26,0% tổng diện tích tự nhiên toàn huyện). Đây là vùng động lực của huyện lấy thị trấn huyện lỵ Nghĩa Đàn làm trung tâm, liên kết chặt chẽ và toàn diện với sự phát triển chung của vùng Nam Thanh Hóa - Bắc Nghệ An và vùng phát triển Khu Kinh tế Đông Nam; tập trung phát triển đô thị, công nghiệp, dịch vụ; hướng phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao của vùng Bắc Trung bộ và của tỉnh Nghệ An. Hạt nhân phát triển là thị trấn Nghĩa Đàn (đô thị loại V) là trung tâm hành chính, chính trị, văn hóa, khoa học kỹ thuật và kinh tế tổng hợp.

Phân vùng 2 (Phân vùng phía Tây Bắc) gồm các xã Nghĩa Sơn, Nghĩa Trung, Nghĩa Hồng, Nghĩa Minh, Nghĩa Lâm, Nghĩa Yên, Nghĩa Mai, Nghĩa Thành và Nghĩa Hưng. Diện tích đất khoảng 31.788 ha (bằng 51,0% tổng diện tích tự nhiên toàn huyện). Đây là vùng trung tâm sản xuất nông lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao, chăn nuôi gia súc gắn với trang trại TH, kết hợp kinh tế rừng. Hạt nhân phát triển là đô thị Nghĩa Sơn (đô thị loại V).

Phân vùng 3 (Phân vùng phía Nam) gồm các xã: Nghĩa Long, Nghĩa Lộc, Nghĩa Khánh, Nghĩa An, Nghĩa Đức. Diện tích đất khoảng 14.083 ha (bằng 23,0% tổng diện tích tự nhiên toàn huyện). Đây là vùng phát triển mở rộng Cụm công nghiệp Nghĩa Long và phát triển dịch vụ du lịch sinh thái nghỉ dưỡng kết hợp trồng rừng hồ Khe Đá và trồng cây dược liệu dưới tán rừng. Hạt nhân phát triển là đô thị Nghĩa Long (đô thị loại V).

Phát triển đô thị, dịch vụ gắn với định hướng phát triển thị xã Thái Hòa, phát triển mạnh theo các tuyến đường chính đường Hồ Chí Minh, Quốc lộ 48, Quốc lộ 48D.

Định hướng không gian phát triển đô thị, định hướng phát triển gồm 03 đô thị. Cụ thể, giai đoạn đến năm 2030 trên cơ sở thị trấn Nghĩa Đàn hiện nay là 8,4 km², đề xuất hướng mở rộng sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số của xã Nghĩa Bình vào thị trấn mở rộng đạt diện tích khoảng 26,4 km²; dân số khoảng 17.250 người. Đạt tiêu chí đô thị loại V. Giai đoạn 2030- 2050, tiếp tục đầu tư xây dựng cở sở hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật, phấn đấu đảm bảo các tiêu chí đô thị loại IV vào năm 2040; dân số khoảng 24.000 người.

Đô thị Nghĩa Sơn (đô thị loại V) là đô thị thương mại dịch vụ khu vực phía Bắc của huyện Nghĩa Đàn. Giai đoạn đến năm 2030, hình thành đô thị Nghĩa Sơn trên cơ sở xã Nghĩa Sơn. Giai đoạn 2030 - 2050, tiếp tục đầu tư xây dựng cở sở hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật đảm bảo hoàn thiện các tiêu chí đô thị loại V; dân số khoảng 11.500 người.

Đô thị Nghĩa Long (đô thị loại V) là đô thị thương mại dịch vụ khu vực phía Nam huyện Nghĩa Đàn. Giai đoạn đến năm 2030, hình thành đô thị Nghĩa Long trên cơ sở quy mô diện tích tự nhiên xã Nghĩa Long 11,84 km² và đề xuất mở rộng lấy một phần đất và dân số ở phía Tây xã Nghĩa Lộc dọc theo đường Hồ Chí Minh; đô thị mới đạt quy mô diện tích lên đến khoảng 15 km², dân số khoảng 10.500 người, đạt tiêu chí đô thị loại V. Giai đoạn 2030 - 2050, tiếp tục đầu tư xây dựng cở sở hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật đảm bảo hoàn thiện các tiêu chí đô thị loại V; dân số khoảng 14.500 người.

Giai đoạn đến năm 2030, phát triển nông thôn gắn với quá trình đô thị hóa toàn huyện; đồng thời, thực hiện điều chỉnh, lập mới các quy hoạch xây dựng nông thôn các đơn vị hành chính sau khi sáp nhập các xã. Đến năm 2025, tổng số xã là 19 xã (sáp nhập xã Nghĩa Phú vào xã Nghĩa Thọ và sáp nhập các xã Nghĩa Hiếu, Nghĩa Thịnh vào xã Nghĩa Hưng). Đến năm 2030, tổng số xã dự kiến là 16 xã (dự kiến nâng cấp xã Nghĩa Sơn và xã Nghĩa Long lên đô thị loại V và đề xuất sáp nhập xã Nghĩa Bình vào thị trấn Nghĩa Đàn); đồng thời hoàn thành lập quy hoạch chung xây dựng các xã.

Đến năm 2030 dân số nông thôn khoảng 155.000 người; hoàn thành nhiệm vụ xây dựng huyện nông thôn mới trong năm 2025.

Giai đoạn 2030 - 2050, xây dựng và phát triển các khu dân cư mới theo quy hoạch chung các xã được duyệt và các khu dân cư kiểu mẫu phục vụ xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu trên toàn huyện. Đến năm 2050 dân số nông thôn khoảng 172.000 người.

Về đường bộ, trên địa bàn huyện Nghĩa Đàn có 05 tuyến, gồm 01 tuyến đường Hồ Chí Minh quy hoạch đường cao tốc và 04 tuyến quốc lộ. Giao thông nông thôn đến năm 2030, phấn đấu 100% đường xã được cứng hóa và trên 70% đường thôn xóm được cứng hóa, đảm bảo thực hiện tốt công tác bảo trì.

Về đường thuỷ, sông Hiếu quy hoạch tuyến đường sông cấp V-VI, nhằm khai thác vận chuyển hàng hóa kết hợp vận chuyển hành khách du lịch. Bến thủy nội địa gồm 16 bến; đầu tư xây dựng 05 cầu mới qua sông và thay thế 08 cầu dọc theo hai con sông chính và các khe suối trên địa bàn huyện…

Tại Quyết định này cũng quy hoạch phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, làng nghề, nông nghiệp, thương mại dịch vụ, du lịch, công trình an ninh, quốc phòng, phát triển hệ thống hạ tầng xã hội, công trình hành chính, công trình giáo dục, công trình y tế, công trình văn hóa - thể dục thể thao, vùng bảo tồn sinh thái, di tích văn hóa lịch sử…

Kim Oanh (T/h)