Trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp 21, HĐND tỉnh khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021-2026 diễn ra sáng nay (11/7), Giám đốc Sở Công thương Phạm Văn Hóa đã đăng đàn trả lời chất vấn về quy hoạch, chuyển đổi mô hình, đầu tư xây dựng, kinh doanh, khai thác, quản lý chợ trên địa bàn tỉnh.

Giám đốc Sở Công thương Phạm Văn Hóa trả lời chất vấn

Rà soát, quy hoạch chợ đảm bảo các quy chuẩn mới

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Công Văn về thực trạng quy hoạch và công tác quản lý quy hoạch chợ, Giám đốc Sở Công thương Phạm Văn Hóa cho biết, trên địa bàn tỉnh hiện có 371 chợ đang hoạt động gồm 07 chợ hạng I, 20 chợ hạng II, 240 chợ hạng III, 104 chợ chưa được xếp hạng. Trong đó, có 154 chợ kiên cố; 133 chợ bán kiên cố; 84 chợ là các chợ có cơ sở vật chất tạm bợ.

Quy hoạch chợ sẽ được tích hợp vào quy hoạch tỉnh đã được duyệt hiện Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định 60/NĐ-CP trong đó có việc đầu tư phát triển chợ trong giai đoạn tới. Hiện tất cả các chợ trên địa bàn đều đã phân cấp cho các địa phương quản lý bởi vậy, sắp tới UBND cấp huyện cần phải rà soát để có kế hoạch cụ thể phát triển chợ trên địa bàn. Nghị định 60/2024/NĐ-CP có hai nội dung mới tạo thuận lợi cho việc đầu tư phát triển chợ so với Nghị định 02/NĐ-CP trước đây. Đó là cho phép địa phương chủ động cân đối nguồn ngân sách nhà nước để đầu tư hoặc hỗ trợ vốn đầu tư phát triển chợ dân sinh, chợ đầu mối trên địa bàn. Cùng với đó, điều chỉnh và hướng dẫn rõ việc xử lý tài sản công, đây là vướng mắc lớn nhất sau khi Luật tài sản công ra đời.

Nói thêm về công tác quy hoạch chợ, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Vũ Tuấn Dũng cho hay các đô thị đều có điểm quy hoạch chợ để phục vụ nhu cầu mua bán của người dân trên cơ sở hiện trạng hệ thống chợ đã có. Địa điểm quy hoạch chợ luôn được chọn ở vị trí có lợi thế về thương mại. Do cơ chế, chính sách trước đây nên dẫn đến tình trạng nhiều chợ mất an toàn vệ sinh và nguy cơ về phòng cháy chữa cháy. Bởi vậy, tới đây cùng với việc ban hành tới đây cùng với việc ban hành Nghị định 60/2024/NĐ-CP và việc thay đổi Nghị định 23/2018/NĐ-CP sẽ giúp các địa phương tháo gỡ được nhiều khó khăn.  

Đại biểu Hồ Văn Đàm (huyện Quỳnh Lưu) nêu câu hỏi

Trả lời câu hỏi của đại biểu Hồ Văn Đàm (huyện Quỳnh Lưu) về tình trạng họp chợ trái phép, hình thành chợ tạm tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông và an toàn thực phẩm và trách nhiệm của Sở Công thương và các ngành, địa phương liên quan, Giám đốc Sở Công thương cho biết thực trạng này từ địa bàn nông thôn đến thành phố đều có, riêng vùng đô thị đây là tình trạng cần phải xóa bỏ và thuộc về trách nhiệm của chính quyền địa phương. Hàng năm, Sở GTVT và Sở Công thương thường xuyên tham mưu văn bản chỉ đạo nội dung này, tuy nhiên công tác quản lý về họp chợ trái phép, chợ tạm vẫn chưa tốt. Thực tế có những địa phương đầu tư xây dựng chợ khang trang nhưng tiểu thương không vào buôn bán mà vẫn họp chợ ngoài đường.

Trả lời câu hỏi vì sao còn có 104 chợ chưa được xếp và trách nhiệm quản lý của ngành Công thương đối với số chợ này, Giám đốc Sở Công thương cho hay những chợ này là chưa đủ tiêu chuẩn để được xếp hạng theo quy định. Tới đây, thực hiện Nghị định 60 sẽ tiến hành rà soát thật kỹ lưỡng để xem xét chợ nào cần thiết, đáp ứng yêu cầu về tiêu dùng và có thị trường thì tiếp tục nâng cấp, cải tạo đủ điều kiện để được xếp hạng, nếu không đảm bảo điều kiện về thị trường sẽ tiến hành xóa bỏ.

Về kế hoạch phát triển chợ, để thực hiện tốt cần phải đánh giá thật kỹ hiện trạng, không chỉ là cơ sở vật chất mà đánh giá phân tích và dự báo về xu thế thị trường để phát triển mô hình chợ phù hợp cũng như có kế hoạch cải tạo, nâng cấp những chợ đã có để không lãng phí.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Duy Cần (thành phố Vinh) về giải pháp trong thời gian tới để thực hiện tốt công tác phòng chống cháy nổ tại các chợ, Giám đốc Sở Công thương cho hay, công tác PCCC và vệ sinh môi trường ở các chợ đang là một vấn đề còn tồn tại mà nguyên nhân là chợ xuống cấp nhiều năm không được nâng cấp cải tạo. Cùng với đó, công tác quản lý sắp xếp cũng như thực hiện nội quy chợ chưa được thực hiện nghiêm túc. Ngoài ra việc phối kết hợp giữa các lực lượng chức năng trong kiểm tra, giám sát công tác PCCC và vệ sinh môi trường tại các chợ chưa thường xuyên. Sắp tới ngành Công thương sẽ phối hợp với các ngành liên quan, các địa phương tiến hành rà soát nội dung này. Đồng thời, khi Nghị định số 60/2024/NĐ-CP có hiệu lực, việc chuyển đổi mô hình chợ theo quy định sẽ khắc phục những tồn tại về PCCC và vệ sinh môi trường. Ông Hóa cũng đề nghị cơ quan chuyên môn về PCCC hỗ trợ chính quyền địa phương cấp huyện, các cấp xã, ban quản lý chợ trong đầu tư các hạng mục này.

 Về nội dung này, Đại tá Trần Ngọc Tuấn – Phó Giám đốc Công an tỉnh cho biết từ đầu năm đến nay, lực lượng Công an đã tiến hành kiểm tra 180 chợ thuộc diện quản lý. Qua kiểm tra, bên cạnh ưu điểm, tồn tại, khó khăn cũng rất nhiều, nhất là về các quy chuẩn theo quy định mới. Lực lượng chức năng cũng đã yêu cầu chấn chỉnh nhưng thực tế để khắc phục được cần cả hệ thống chính trị vào cuộc, trong đó cần thiết phải quy hoạch, xây dựng lại các chợ không đảm bảo quy chuẩn.

Về phía lực lượng công an, Đại tá Trần Ngọc Tuấn cho biết đang tập trung tuyên truyền để nâng cao nhận thức của Ban quản lý chợ, người dân; tổ chức diễn tập các tình huống xảy ra cháy chợ. Phó Giám đốc Công an tỉnh đề nghị Sở Công thương chủ trì tham mưu UBND tỉnh rà soát lại các chợ trên địa bàn để quy hoạch chợ đảm bảo các quy chuẩn. Lực lượng Công an sẽ phối hợp với lực lượng chức năng liên quan tập trung kiểm tra để phát hiện khó khăn, vướng mắc trong thực hiện công tác PCCC tại các chợ; đồng thời xây dựng mô hình, quy trình xử lý khi xảy ra cháy chợ...

 Nguồn lực đầu tư phát triển chợ hạn chế

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lê Hồng Vinh phát biểu

Tham gia ý kiến liên quan đến vấn đề quản lý chợ, theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lê Hồng Vinh, tại 154 chợ kiên cố thì công tác đảm bảo vệ sinh môi trường và công tác PCCC cơ bản được đảm bảo theo tiêu chuẩn. Tuy nhiên số lượng chợ chưa kiên cố, bán kiên cố còn rất nhiều do đó việc đảm bảo vệ sinh môi trường và công tác PCCC là rất khó. Dù không đảm bảo các tiêu chí theo quy định song các chợ này vẫn hoạt động vì phải đảm bảo hoạt động của tiểu thương và nhu cầu sinh hoạt của người dân.

Một trong những khó khăn trong đầu tư phát triển chợ được Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh chỉ ra đó là nguồn lực dành cho công tác này còn hạn chế. Từ năm 2021 đến nay, nguồn vốn đầu tư công dành cho xây dựng, cải tạo, nâng cấp chợ trên địa bàn 21 huyện, thành, thị chỉ được bố trí gần 25 tỷ đồng; ngoài ra Chương trình MTQG cũng chỉ dành 16 tỷ đồng để đầu tư xây dựng 11 chợ vùng miền núi. Trong khi đó để đầu tư cho 01 chợ nông thôn đảm bảo các tiêu chuẩn một cách đồng bộ theo quy định thì cần phải có ít nhất 20 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, hiện nay toàn tỉnh mới chỉ có 176 chợ có Ban quản lý do các địa phương cấp huyện thành lập, 171 chợ khoán cho các tổ, chức, cá nhân quản lý, do đó công tác quản lý nước dễ bị buông lỏng, công tác vệ sinh ATTP, phòng chống cháy nổ chưa đảm bảo theo đúng quy định. 24 chợ do doanh nghiệp và hợp tác xã quản lý, mặc dù có bài bản nhưng nhìn chung vẫn chưa đạt yêu cầu.

Tại diễn đàn này, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cũng đã phân tích và dẫn chứng về những khó khăn trong việc thu hút doanh nghiệp đầu tư phát triển chợ trên địa bàn.

PQ