Sáng 10/5, Văn phòng Chính phủ tổ chức Hội nghị toàn quốc về công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2024. Đồng chí Trần Lưu Quang - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ chủ trì hội nghị.

Tham dự hội nghị có đồng chí Lê Minh Hoan - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT; đại diện lãnh đạo các Bộ, ban, ngành.

Tại điểm cầu Nghệ An, đồng chí Nguyễn Văn Đệ - Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì hội nghị. Dự hội nghị có đại diện lãnh đạo các Sở, ban, ngành.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Nghệ An

Năm 2023, thiệt hại về kinh tế do thiên tai gây ra ước tính trên 9.324 tỷ đồng

Năm 2023, trên địa bàn cả nước thiên tai xảy ra cực đoan trên các vùng miền với 1.964 trận thiên tai (21/22 loại hình), đặc biệt là mưa lớn gây sạt lở đất, lũ quét, lũ, ngập lụt trên diện rộng và là năm bất thường khi số lượng cơn bão, áp thấp nhiệt đới ít hơn rất nhiều so với trung bình nhiều năm và không có cơn bão nào đổ bộ vào đất liền. Thiên tai đã gây thiệt hại lớn về người, tài sản, cơ sở hạ tầng, ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của nhân dân; nhiều sự cố tai nạn trên biển, sập đổ công trình, sự cố hóa chất, độc, xạ, tràn dầu, hỏa hoạn, cháy nổ xảy ra nhiều hơn với mức độ nghiêm trọng so với năm trước. Cả nước đã xảy ra 5.331 sự cố, thiên tai làm 1.129 người chết, mất tích; thiệt hại về kinh tế do thiên tai ước tính trên 9.324 tỷ đồng.

Từ đầu năm 2024 đến nay, một số đợt thiên tai nghiêm trọng đã xảy ra trên cả nước như rét đậm, rét hại tại khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ; hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở, sụt lún đất và ngập lụt do triều cường xảy ra tại đồng bằng sông Cửu Long; hạn hán ở khu vực Tây Nguyên; mưa lớn, dông lốc, sét, mưa đá ở khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ (mưa đá, dông lốc liên tiếp xảy ra tại 19 tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ); nắng nóng vượt lịch sử tại 110/186 trạm quan trắc trên cả nước; động đất tại các tỉnh, thành phố: Hòa Bình, Lai Châu, Tuyên Quang, Hà Nội, Kon Tum; gió mạnh, sóng lớn trên biển,…Thiên tai đã làm 14 người chết, mất tích, thiệt hại vật chất ước tính trên 399 tỷ đồng.

Với sự chỉ đạo quyết liệt, từ sớm, từ xa của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng - Trưởng Ban Chỉ đạo, lãnh đạo Ban Chỉ đạo, Ủy ban Quốc gia, các Bộ, ngành, lực lượng vũ trang, đặc biệt là sự chủ động của các địa phương và người dân, công tác phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn năm 2023 và các tháng đầu năm 2024 đã đạt được những kết quả toàn diện, góp phần giảm thiểu thiệt hại. Công tác hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật tiếp tục được quan tâm; công tác phòng ngừa đã được triển khai đồng bộ cả chiều sâu và diện rộng. Công tác dự báo, cảnh báo, đã cung cấp kịp thời các bản tin dự báo khí tượng thủy văn, cảnh báo về các hiện tượng thời tiết nguy hiểm phục vụ công tác chỉ đạo, phòng tránh, giảm nhẹ rủi ro do thiên tai gây ra và chủ động kế hoạch sản xuất, kinh doanh. Công tác thông tin truyền thông về phòng, chống thiên tai được tăng cường.

Các bộ, ngành, địa phương đã chủ động chỉ đạo các cơ quan chức năng làm tốt công tác đào tạo, huấn luyện, tập huấn, diễn tập theo các phương án, tình huống cơ bản bảo đảm phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, phát huy được “bốn tại chỗ”, “ba sẵn sàng”.

Công tác tham mưu, chỉ đạo điều hành ứng phó với các tình huống thiên tai đã được chú trọng và đổi mới theo hướng chặt chẽ, sâu sát, quyết liệt, linh hoạt, bám sát thực tiễn nên đã giảm thiểu tối đa thiệt hại do thiên tai.

Công tác khắc phục hậu quả thiên tai được quan tâm, triển khai nhanh chóng, kịp thời. Ngay sau khi thiên tai xảy ra, các đồng chí lãnh đạo Nhà nước, Chính phủ, Ban Chỉ đạo cùng với lãnh đạo các cấp ở địa phương đã trực tiếp xuống hiện trường động viên thăm hỏi người dân bị thiệt hại, trực tiếp kiểm tra công tác khắc phục hậu quả, sớm ổn định đời sống của nhân dân. Thủ tướng Chính phủ quyết định hỗ trợ 8.500 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2023 cho 43 tỉnh, thành phố để phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, sạt lở, bao gồm: 4.500 tỷ đồng cho 30 tỉnh Bắc Bộ, Trung Bộ và Tây Nguyên khắc phục hậu quả thiên tai, sạt lở; 4.000 tỷ đồng cho 13 tỉnh đồng bằng sông Cửu Long thực hiện các dự án phòng, chống sạt lở bờ sông, bờ biển. Thành lập các tổ công tác do Ban Chỉ đạo, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì để kiểm tra việc sử dụng nguồn lực hỗ trợ các địa phương; các địa phương đã ưu tiên, sử dụng các nguồn lực cho các hoạt động phòng chống thiên tai với tổng kinh phí trên 3.070 tỷ đồng. Bộ NN&PTNT xuất cấp 100 tấn hạt giống lúa, 67 tấn hạt giống ngô, 10 tấn hạt giống rau; 56 tấn và 10.000 lít thuốc hoá chất sát trùng gia súc, gia cầm, thủy sản cho các địa phương để kịp thời ổn định sản xuất sau thiên tai.

Bên cạnh những kết quả quan trọng đã đạt được, công tác phòng, chống thiên tai năm qua vẫn còn bộc lộ một số tồn tại, hạn chế kéo dài chưa xử lý dứt điểm và hạn chế mới phát sinh cần sớm được khắc phục. Vẫn còn thiệt hại đáng tiếc về người trong thiên tai do chủ quan, bất cẩn trong khi diễn biến thiên tai cực đoan, bất thường; việc thực hiện phương châm 4 tại chỗ ở một số nơi còn mang tính hình thức, hiệu quả chưa cao. Khả năng chống chịu của cơ sở hạ tầng nói chung cũng như công trình PCTT nói riêng còn thấp; phương tiện, trang thiết bị,… phục vụ công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn còn hạn chế. Việc xây dựng kế hoạch PCTT, phương án ứng phó với thiên tai của các địa phương chưa cập nhật đầy đủ, toàn diện với các kịch bản thiên tai…

Tại hội nghị, đại diện lãnh đạo các tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Hà Tĩnh, Thừa Thiên Huế, Đắc Nông, Tiền Giang, Cà Mau đã trình bày các báo cáo về công tác PCTT của từng địa phương đồng thời kiến nghị, đề xuất với Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương xem xét hỗ trợ các địa phương kinh phí để tu sửa các công trình ách yếu và mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác phòng chống thiên tai, tìm  kiếm cứu nạn năm 2024. Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cần nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo và theo dõi, giám sát thiên tai vì đây là điều rất quan trọng để các địa  phương chủ động triển khai các giải pháp phòng chống…

Theo nhận định tình hình thiên tai và dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng Thủy văn Quốc gia, từ tháng 7-9/2024, hiện tượng ENSO có khả năng chuyển sang trạng thái La Nina. Số lượng cơn bão và áp thấp nhiệt đới trên biển Đông xấp xỉ trung bình nhiều năm (khoảng 11-13 cơn trên biển Đông; 05-07 cơn đổ bộ vào đất liền), tập trung nhiều vào nửa cuối mùa mưa bão; lũ trên các sông từ Quảng Bình đến Khánh Hoà và các sông suối nhỏ Bắc Bộ ở mức báo động cấp 2-3; nguy cơ ngập lụt tại các đô thị, thành phố lớn do mưa lớn cục bộ; lũ quét, sạt lở đất nguy cơ cao xuất hiện tại các tỉnh khu vực vùng núi.

Thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng chống thiên tai

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đã đánh giá lại công tác phòng chống thiên tai thời gian vừa qua, nhờ đó góp phần giảm thiểu thiệt hại.

Trong năm 2024, Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia, Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo phòng thủ dân sự, Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự các địa phương theo Luật Phòng thủ dân sự đảm bảo hoạt động liên tục, hiệu quả trong chỉ đạo, tham mưu ứng phó với thiên tai, sự cố.

Tổ chức triển khai thực hiện văn bản pháp luật và chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ; rà soát, bổ sung, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về PCTT. Tăng cường công tác truyền thông về công tác phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn bằng các hình thức đa dạng.

Tăng cường rà soát, kiểm tra việc tổ chức thực hiện Chiến lược quốc gia phòng, chống thiên tai, Kế hoạch phòng, chống thiên tai. Lồng ghép nội dung PCTT vào quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, các chương trình, dự án đầu tư của các Bộ, ngành địa phương, nhất là các dự án phát triển hạ tầng cơ sở, giao thông, khu đô thị mới, khu dân cư tập trung tránh làm gia tăng rủi ro thiên tai; triển khai tốt việc bảo đảm yêu cầu PCTT đối với việc đầu tư xây dựng, cải tạo, quản lý, vận hành, sử dụng công trình PCTT và các công trình cơ sở hạ tầng.

Bên cạnh đó, cần nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo và theo dõi, giám sát thiên tai đáp ứng yêu cầu phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành chủ động, hiệu quả. Nâng cao năng lực điều hành của chính quyền địa phương khi xảy ra thiên tai. Đa dạng hóa, huy động các nguồn lực để thực hiện các giải pháp PCTT, ứng cứu các sự cố…

Phó Thủ tướng Chính phủ cũng đề nghị các tổ chức quốc tế cùng đồng hành với Việt Nam trong công tác dự báo; chia sẻ kinh nghiệm trong PCTT; hỗ trợ Việt Nam các trang thiết bị thực hiện nhiệm vụ dự báo thời tiết và tìm kiếm cứu nạn…

PT