Sáng 8/3, Chính phủ tổ chức phiên họp thứ 5 của Ban Chỉ đạo Trung ương các Chương trình MTQG giai đoạn 2021-2025 trực tuyến với các địa phương. Đồng chí Trần Lưu Quang - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương các Chương trình MTQG giai đoạn 2021 – 2025 chủ trì phiên họp.

Tại điểm cầu Nghệ An, đồng chí Bùi Đình Long – Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì.

Quang cảnh điểm cầu Nghệ An

Theo báo cáo tại hội nghị, đến thời điểm hiện tại, cả nước có khoảng 78% xã đạt chuẩn Nông thôn mới (NTM), bình quân cả nước đạt 17,1 tiêu chí/xã; có 280 đơn vị cấp huyện thuộc 58 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ/đạt chuẩn NTM (chiếm khoảng 43,6% tổng số đơn vị cấp huyện của cả nước). Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều năm 2023 còn 2,93%, giảm 1,1%; trong đó: Tỷ lệ hộ nghèo tại các huyện nghèo còn khoảng 33% (giảm 5,62%), tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số còn khoảng 17,82% (giảm 3,2%), đạt chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ giao.

Về tình hình phân bổ, giao kế hoạch vốn thực hiện các Chương trình MTQG năm 2023, đến ngày 31/12/2023, 100% địa phương được giao kế hoạch vốn ngân sách trung ương đã giao chi tiết kế hoạch vốn đầu tư phát triển, dự toán ngân sách nhà nước năm 2023 của 03 Chương trình MTQG đến các cơ quan, đơn vị và cấp trực thuộc. 

Đối với kế hoạch năm 2024: Thủ tướng Chính phủ đã giao 47.622,374 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương (NSTW) cho các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương thực hiện các Chương trình MTQG. Đến ngày 29/02/2024, có 45/48 địa phương được giao kế hoạch vốn ngân sách trung ương đã giao chi tiết 24.372,898 tỷ đồng kế hoạch vốn đầu tư phát triển năm 2024 của 03 Chương trình MTQG cho các cơ quan, đơn vị và cấp trực thuộc, đạt tỷ lệ 89,5% kế hoạch. 

Giải ngân vốn ngân sách nhà nước trong năm 2023 (bao gồm cả nguồn vốn năm 2022 kéo dài sang năm 2023) ước đạt khoảng 40.187,952 tỷ đồng, đạt tỷ lệ khoảng 61,5%. Theo báo cáo của Bộ Tài chính, giải ngân vốn đầu tư công nguồn NSTW (bao gồm cả vốn đầu tư kéo dài các năm trước chuyển sang năm 2024) ước đạt được khoảng 3.292,990 tỷ đồng, đạt 15%, trong đó giải ngân nguồn vốn của năm 2024 ước đạt được khoảng 3.264,466 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 12% kế hoạch đầu tư vốn NSTW Thủ tướng Chính phủ giao. 

Tuy nhiên, một số nội dung chưa triển khai được do vướng mắc với quy định pháp luật hiện hành. Chương trình MTQG Giảm nghèo bền vững chưa có hướng dẫn tiêu chí xác định người lao động có thu nhập thấp theo Quyết định số 90/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Đối với Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, quá trình tổ chức đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP tại một số địa phương (cấp huyện) còn lúng túng, chưa bám sát các nội dung quy định; hệ thống xử lý nước thải tập trung của một số cụm công nghiệp, đô thị chưa đồng bộ, chưa được tâm đầu tư đúng mức...

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Đình Long phát biểu

Phát biểu tại phiên họp, đồng chí Bùi Đình Long – Phó Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định đến thời điểm hiện nay, việc thực hiện 3 Chương trình MTQG đã đi vào nề nếp. Về tình hình giải ngân, vốn năm 2023 Nghệ An đạt 76%. Đối với nguồn vốn đầu tư phát triển, tỉnh đạt 85,97%, vốn sự nghiệp đạt 24,29%. Trong kế hoạch vốn năm 2024, Nghệ An đã hoàn thành xong kế hoạch vốn là 1.489 tỷ cho 871 dự án. Hiện nay, tình hình giải ngân cơ bản Nghệ An đạt kế hoạch đề ra. Phó Chủ tịch UBND tỉnh cam kết tỉnh triển khai thực hiện đúng theo kế hoạch, nỗ lực hoàn thành 100%.

Về triển khai thực hiện Nghị quyết 111/2024/QH15 ngày 18/01/2024 về một số cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các Chương trình MTQG, đến thời điểm hiện nay, Nghệ An đã có văn bản chỉ đạo triển khai giao cho các Sở, ngành để rà soát các nội dung, xây dựng các trình tự thủ tục. Nghệ An sẽ ban hành các văn bản quản lý tổ chức thực hiện theo thẩm quyền. Có thể khẳng định Nghị quyết 111 mở ra rất nhiều cơ hội để triển khai tốt 3 Chương trình MTQG, đặc biệt nhất là hai Chương trình phát triển dân tộc miền núi và Chương trình giảm nghèo bền vững.

Các đại biểu tham dự tại điểm cầu Nghệ An

Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết hiện tỉnh đang gặp khó khăn trong thực hiện các Quyết định số 04/2023/QĐ-TTg ngày 23/02/2023, Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021, Quyết định số 90/QĐ-TTg ngày 18/01/2021; nếu sửa đổi 03 Quyết định này thì các khó khăn, vướng mắc trong thực hiện 3 Chương trình sẽ được giải quyết. Đơn cử như tại Quyết định 04, mức hỗ trợ theo khoản 4, 5, 6 cơ bản chưa phù hợp với thực tế địa phương đối với một số Chương trình hay như Tiểu dự 1, Tiểu dự án 3 thuộc Dự án 5 thấp hơn nhiều so với thực tế khảo sát tại các địa phương. Một số nội dung tại Quyết định số 1719/QĐ-TTg chưa có hướng dẫn thực hiện.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị Chính phủ sớm ban hành hướng dẫn để các địa phương thực hiện Nghị quyết 111/2024/QH15 đúng nhất, chính xác nhất; xem xét sửa đổi Quyết định số 04/2023/QĐ-TTg ngày 23/02/2023 theo hướng không quy định cụ thể mức hỗ trợ từ NSTW đối với các nội dung khoản 4, 5, 6 để đảm bảo việc triển khai các dự án phù hợp với thực tế địa phương; sửa đổi Quyết định 1719/QĐ-TTg theo hướng xem xét, bổ sung một số đối tượng hưởng thụ và sửa đổi một số nội dung Tiểu dự án 1, Tiểu Dự án 3 thuộc Dự án 5, Tiểu Dự án 2 thuộc Dự án 9...

Kết luận hội nghị, đồng chí Trần Lưu Quang – Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương các Chương trình MTQG giai đoạn 2021 – 2025 đánh giá “chưa bao giờ 3 Chương trình MTQG có hành lang pháp lý thuận lợi như bây giờ, qua ý kiến phản hồi của các địa phương có thể thấy rất phấn khởi sau khi có Nghị quyết 111/2024/QH15”. Những hạn chế mang tính cố hữu, một phần trách nhiệm thuộc về Trung ương vì vậy cần phải chủ động rà soát, tham mưu, sửa đổi, giải quyết các khó khăn, vướng mắc.

Đánh giá cao các tỉnh, thành trong quyết tâm thực hiện giải ngân để đạt 100% kế hoạch đề ra, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương các Chương trình MTQG giai đoạn 2021 – 2025 cũng đề nghị các địa phương cần triển khai nhanh hơn, quyết liệt hơn, chủ động hơn và hiệu quả hơn. Đồng thời, rà soát các văn bản thuộc thẩm quyền; giao nhiệm vụ cụ thể cho các cá nhân phụ trách, đề cao trách nhiệm người đứng đầu. Tập trung triển khai xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc tổ chức thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, kế hoạch vốn cấp có thẩm quyền đã giao; có biện pháp quyết liệt thúc đẩy việc giải ngân vốn Trung ương và nguồn vốn địa phương thực hiện các Chương trình MTGG...

Kim Oanh