Sáng 1/8, Chính phủ tổ chức cuộc họp Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Đồng chí Trần Hồng Hà - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia chủ trì cuộc họp. Cuộc họp được tổ chức trực tuyến đến UBND các tỉnh, thành phố ven biển.

Tại điểm cầu tỉnh Nghệ An, đồng chí Nguyễn Văn Đệ - Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì cuộc họp. Tham dự cuộc họp có đại diện lãnh đạo các Sở, ban, ngành, địa phương ven biển.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Nghệ An

Sau gần 8 năm chống khai thác IUU, Việt Nam đã hoàn thiện khung pháp lý, xây dựng đồng bộ các văn bản đáp ứng yêu cầu thực tế của đất nước và phù hợp khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC). Ngày 27/5/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Công điện số 122/CĐ-TTg yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tăng cường công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định.

Hiện cả nước đã có hơn 82.000 tàu cá được đăng ký, cập nhật thông tin trên cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNFishbase) để theo dõi, kiểm tra. Việc ngăn chặn tàu cá khai thác bất hợp pháp tại vùng biển nước ngoài - một trong những điều kiện tiên quyết để EC gỡ cảnh báo “thẻ vàng” cũng từng bước được giải quyết. Cùng với đó, các địa phương đều tổ chức thực hiện hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác điện tử (eCDT) đảm bảo tính minh bạch, hợp pháp trong xác nhận, chứng nhận, truy xuất nguồn gốc sản phẩm thủy sản khai thác xuất khẩu.

Các đại biểu dự hội nghị tại điểm cầu Nghệ An

Các cơ quan chức năng đã khởi tố, truy tố, đưa ra xét xử các hành vi vi phạm khai thác IUU, tạo sự răn đe, giáo dục trong cộng đồng ngư dân ven biển; số lượng tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài đã giảm so với năm 2024.

Các địa phương ven biển đã đẩy mạnh tuyên truyền thông qua nhiều kênh như phát thanh, truyền hình, báo chí, mạng xã hội, pa-nô, áp phích tại cảng cá và khu dân cư ven biển. Tổ chức các buổi tập huấn, đối thoại trực tiếp tại các xã, phường ven biển với sự tham gia của ngư dân, chủ tàu, ban quản lý cảng cá và các lực lượng chức năng như biên phòng, kiểm ngư, chi cục thủy sản...

Số lượng tàu cá không đủ điều kiện đi khai thác, tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU đã được các địa phương lập danh sách, cập nhật trên hệ thống giám sát tàu cá và giao cho lực lượng chức năng, chính quyền cơ sở theo dõi quản lý, cập nhật thường xuyên vị trí neo đậu. Ngoài ra, các tài liệu, sổ tay hướng dẫn ghi nhật ký khai thác, cách sử dụng thiết bị VMS đã được phát miễn phí cho ngư dân…

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Đệ phát biểu tại hội nghị

Tại Nghệ An, thời gian qua công tác chống khai thác IUU cũng đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tính đến ngày 28/7/2025, toàn tỉnh có 2.646 tàu cá thuộc diện phải đăng ký (có chiều dài từ 6m trở lên) đã thực hiện đăng ký đạt 100% và được cập nhật lên hệ thống cơ sở dữ liệu. Hiện có 1.375/1.422 tàu cá thuộc diện phải đăng kiểm đang còn hạn đăng kiểm, đạt tỷ lệ 96,6%; có 2.588/2.646 tàu cá đã được cấp giấy phép khai thác thủy sản đang còn hạn, đạt tỷ lệ 97,81%; 1.036/1.044 tàu cá đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, đạt tỷ lệ 99,23%; 100% tàu cá Nghệ An thực hiện đánh dấu tàu cá khi làm thủ tục đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản theo đúng quy định… Các lực lượng chức năng đã tăng cường kiểm tra, xử phạt các tàu cá vi phạm.

Trong thời gian tới, tỉnh Nghệ An sẽ chỉ đạo các lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, xử phạt các tàu cá vi phạm; chỉ đạo chính quyền phường, xã rà soát, thống kê đội tàu, triển khai các biện pháp quản lý đội tàu ở cơ sở. Đồng thời nâng cao chất lượng tuyên truyền để ngư dân nghiêm túc chấp hành các quy định; nghiên cứu, đầu tư xây dựng hạ tầng các cảng cá; tiếp tục thực hiện hỗ trợ ngư dân lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho các tàu cá…

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà – Trưởng Ban Chỉ đạo IUU đánh giá trong thời gian qua, việc tháo gỡ các “thẻ vàng” của EC đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Thường trực Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương xây dựng cơ chế theo dõi và đánh giá việc khai thác thủy sản để đảm bảo ngành thủy sản khai thác bền vững, đảm bảo sinh kế cho người dân, sớm tháo gỡ “thẻ vàng” của EC.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà yêu cầu tham mưu quy chế phân công phối hợp liên ngành của các lực lượng trên vùng biển; xây dựng quy định về phân cấp, phân quyền công tác quản lý tàu cá, công tác kiểm tra, kiểm soát cho các địa phương. Xây dựng hệ thống dữ liệu tích hợp để lưu trữ, chia sẻ, kết nối trong công tác khai thác và quản lý khai thác thủy sản, kết nối với dữ liệu quản lý dân cư. Tăng cường hợp tác quốc tế với các cơ quan, tổ chức trong triển khai giải pháp tháo gỡ “thẻ vàng” EC. Bên cạnh đó cần khai thác và bảo tồn các nguồn lực thủy sản; các địa phương đề xuất phương án chuyển đổi sinh kế cho ngư dân. Thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật để sớm tháo gỡ “thẻ vàng” của EC.

PT