Chiều 14/5, UBND tỉnh tổ chức Hội thảo xây dựng vận hành Trung tâm Giám sát – Điều hành Thông minh (IOC) tỉnh Nghệ An: Thực trạng và giải pháp. Tham dự hội thảo có lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ các tỉnh, thành: Thành phố Huế, Điện Biên; lãnh đạo IOC Đà Nẵng; lãnh đạo các Sở, ngành, các chuyên gia, nhà khoa học, các doanh nghiệp viễn thông.

Quang cảnh hội thảo

Trong những năm qua, tỉnh Nghệ An đã khẩn trương hoàn thiện tổ chức và tiến hành thí điểm một số phân hệ dữ liệu tại Trung tâm Giám sát – Điều hành Thông minh (IOC) tỉnh Nghệ An dưới sự hỗ trợ của VNPT Nghệ An. Tuy nhiên, qua rà soát và đánh giá sơ bộ nhận thấy còn khá nhiều điểm nghẽn. Đó là, nhân sự phụ trách vận hành vẫn là cán bộ kiêm nhiệm, thiếu chuyên môn sâu về công nghệ thông tin và phân tích dữ liệu; quy trình chuẩn hóa, chia sẻ dữ liệu giữa các Sở, ngành chưa có cơ chế ràng buộc rõ ràng, dẫn đến tình trạng chậm trễ, dữ liệu rời rạc. Hạ tầng công nghệ tuy đã được đầu tư bước đầu, nhưng chủ yếu dừng ở giai đoạn thu thập và trình diễn; chưa triển khai được các phân hệ phân tích thông minh, cảnh báo tự động hay khai thác trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ ra quyết định. Cơ chế tài chính cho IOC chưa có lộ trình dài hơi, vẫn phụ thuộc phần lớn vào ngân sách thường xuyên, tài trợ của doanh nghiệp; trong khi đó, các mô hình hợp tác công – tư, tận dụng nguồn vốn xã hội hóa còn rất khiêm tốn.

Hội thảo “Xây dựng và vận hành trung tâm IOC Nghệ An: Thực trạng và giải pháp” là diễn đàn khoa học để trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm với các chuyên gia trong tỉnh, trong nước và quốc tế nhằm đánh giá thực trạng, chia sẻ những khó khăn, vướng mắc cần tháo gỡ, rút ra những bài học kinh nghiệm nhằm xây dựng Trung tâm giám sát điều hành đô thị thông minh (NgheanIOC) trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Hội thảo cũng là diễn đàn trao đổi, để cùng bàn sâu vào những vấn đề trọng yếu gồm: Khung pháp lý và cơ chế vận hành; Mô hình nhân sự và đào tạo; Hạ tầng công nghệ và tích hợp dữ liệu; Mô hình tài chính – đầu tư; Ứng dụng và tương tác với người dân – doanh nghiệp; Đo lường hiệu quả và mở rộng quy mô.

Phó Giám đốc Sở KH&CN Nguyễn Khắc Lâm phát biểu đề dẫn hội thảo

Khẳng định xây dựng IOC tỉnh không chỉ là một bước ngoặt trong công tác quản lý, mà còn là cam kết của tỉnh với người dân về một chính quyền minh bạch, năng động và sáng tạo, Phó Giám đốc Sở KH&CN Nguyễn Khắc Lâm tin tưởng rằng với tinh thần trách nhiệm cao, sự hợp tác chặt chẽ giữa các ngành, địa phương, nhà khoa học và doanh nghiệp có thể hướng đến xây dựng IOC Nghệ An trở thành mô hình tiêu biểu, đóng góp quan trọng vào mục tiêu hiện thực hóa Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và Quyết định 950/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Khoa học Công nghệ và Truyền thông (Sở KH&CN) Phan Bình Giang nêu một số giải pháp xây dựng và vận hành IOC tại tỉnh Nghệ An

Theo Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Khoa học Công nghệ và Truyền thông (Sở KH&CN) Phan Bình Giang, để IOC phát huy hiệu quả, cần hoàn thiện cơ sở dữ liệu nền (dữ liệu dùng chung và chuyên ngành) phù hợp với chức năng quản lý của mình và quy trình cập nhật dữ liệu cho IOC. Trong đó, cần xác định danh mục dữ liệu nền; chuẩn hóa định dạng và cấu trúc; đầu tư hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung cho các ngành; thiết lập cơ chế giám sát kết nối; kết nối CSDL quốc gia và liên ngành. Với các giải pháp này, dữ liệu sẽ trở thành “nội dung sống” tại Trung tâm, luôn được cập nhật mới và phục vụ kịp thời cho công tác giám sát, điều hành của lãnh đạo tỉnh. Bên cạnh đó, cần các giải pháp về cơ chế vận hành, nguồn nhân lực, công nghệ – kỹ thuật, an toàn thông tin và kết nối…

Phó Giám đốc Trung tâm phục vụ hành chính công tỉnh Nguyễn Đình Mỹ báo cáo thực trạng và giải pháp về hệ thống cơ sở dữ liệu kết nối để chia sẻ đưa lên IOC phục vụ quản lý điều hành của Trung tâm phục vụ hành chính công tỉnh

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Võ Thị Nhung báo cáo thực trạng và giải pháp về hệ thống cơ sở dữ liệu kết nối để chia sẻ đưa lên IOC phục vụ quản lý điều hành của Sở

Theo các đại biểu, các đơn vị tham gia quản lý vận hành các hệ thống thông tin phục vụ hoạt động chỉ đạo điều hành cần chủ động nâng cao năng lực của hệ thống, rà soát, đầu tư nâng cấp hạ tầng kỹ thuật để đáp ứng yêu cầu kết nối dữ liệu, khi xây dựng phương án kết nối chia sẻ cần xây dựng tiêu chuẩn, trường dữ liệu cụ thể, tránh chung chung vì hoạt động này đòi hỏi tỉ mỉ, chính xác. Cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa để hoạt động kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các hệ thống do các ban, ngành quản lý, vận hành quản lý khác nhau có thể thực hiện tích hợp chia sẻ thuận lợi, có cơ chế chỉ đạo, giám sát rõ ràng việc triển khai này; cần sự tham mưu về quản lý nhà nước của Sở Khoa học và Công nghệ cho UBND tỉnh, lãnh đạo UBND tỉnh để chỉ đạo các đơn vị triển khai thực hiện…

Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Huế Nguyễn Dương Anh chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn về xây dựng và vận hành IOC của Thành phố Huế

Giám đốc IOC Đà Nẵng Nguyễn Văn Quốc cho biết IOC Đà Nẵng được triển khai theo mô hình toàn diện gồm IOC thành phố, các trung tâm điều hành cấp quận, huyện và trung tâm chuyên ngành. Mô hình này vừa đảm bảo tính tập trung trong việc phân tích, giám sát dữ liệu, vừa phát huy vai trò điều hành tại từng cấp, từng lĩnh vực

Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Điện Biên Phạm Thanh Nam cho biết giải pháp sáng tạo trong quá trình triển khai IOC của Điện Biên là việc xây dựng mô hình không cần người trực tiếp vận hành tại IOC với việc triển khai giải pháp tự động hoàn toàn các hoạt động, thực hiện điều hành từ xa và tích hợp mọi chức năng trên một nền tảng duy nhất

Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quý Linh phát biểu

Cảm ơn, đánh giá cao ý kiến đóng góp trách nhiệm, trí tuệ của các nhà khoa học, nhà quản lý, các doanh nghiệp, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quý Linh cho rằng cần lựa chọn các bài toán xây dựng và vận hành IOC phù hợp với tình hình, nhu cầu thực tiễn của tỉnh để từng bước hoàn thiện các phân hệ, chức năng của IOC, tránh dàn trải, không hiệu quả. Ban hành quy định kỹ thuật và quy trình vận hành an toàn thông tin cho IOC, kết nối an toàn vào các hệ thống cơ sở dữ liệu bộ, ngành và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Thành lập tổ vận hành IOC chuyên trách, trong đó có đầy đủ nhân lực giám sát hệ thống, phân tích đánh giá chất lượng dữ liệu.

Tại các Sở, ngành đề xuất bố trí cán bộ đầu mối phối hợp và cập nhật dữ liệu, xử lý thông tin từ IOC. Từng bước phát triển năng lực đội ngũ giám sát, vận hành, khai thác dữ liệu của IOC. Trước mắt tập trung đào tạo, trang bị kiến thức và kỹ năng số cho đội ngũ cán bộ Trung tâm hiện có để có thể khai thác và vận hành IOC hiệu quả…

Kim Oanh