Đảm bảo an toàn tuyệt đối cho công trình đầu mối thủy điện Nhạn Hạc
UBND tỉnh vừa ban hành Quyết
định số 1306/QĐ-UBND ngày 13/5 về việc phê duyệt Quy trình vận hành hồ chứa thủy
điện Nhạn Hạc tại xã Mường Nọc và xã Quang Phong, huyện Quế Phong.
Theo quy định tại Quy
trình này, công tác vận hành hồ chứa thủy điện Nhạn Hạc trong
mùa lũ nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho công trình đầu mối thủy điện Nhạn Hạc,
chủ động đề phòng mọi bất trắc, với mọi trận lũ có chu kỳ lặp lại nhỏ hơn hoặc
bằng 500 năm; không được để mực nước hồ Nhạn Hạc vượt mực nước lũ kiểm tra ở
cao trình 315.6 m; góp phần giảm lũ cho hạ du; đảm bảo nhu cầu sử dụng nước ở hạ
du và dòng chảy tối thiểu trên sông. Trong mùa kiệt, đảm bảo nhu cầu sử dụng nước
ở hạ du và dòng chảy tối thiểu trên sông; đảm bảo hiệu quả phát điện.
Ảnh minh họa
Vận hành hồ chứa trong mùa lũ
Việc vận hành hồ chứa trong mùa lũ phải duy trì mực nước hồ tối đa ở
cao trình mực nước dâng bình thường 310 m bằng chế độ xả nước qua các tổ máy phát
điện. Tự tràn qua tràn tự do khi mực nước hồ lớn hơn cao trình 310 m và nhỏ hơn
cao trình 312 m. Khi hồ đạt đến cao trình 312 m, duy trì mực nước hồ không vượt
quá cao trình mực nước 312 m bằng chế độ xả nước qua các tổ máy phát điện, tự tràn
qua tràn tự do và cửa van tràn xả sâu đến khi toàn bộ các cửa van đập tràn mở hoàn
toàn.
Trong mọi trường hợp vận hành bình thường từ thời điểm lũ vào hồ đến khi
đạt đỉnh, việc vận hành hồ chứa phải đảm bảo tổng lưu lượng xả qua công trình về
hạ du không được lớn hơn lưu lượng tự nhiên vào hồ với sai số cho phép là 450%
chênh lệch tổng lưu lượng xả của trình tự đó so với trình tự mở cửa van đập tràn
liền kề trước hoặc sau.
Vận hành công trình xả bùn, cát: Cho phép Tổng Giám Đốc Công ty Cổ phần ZaHưng
quyết định xả bùn, cát hồ chứa thủy điện Nhạn Hạc khi mực nước hồ chưa đạt cao trình
312 m. Việc xả bùn, cát được thực hiện kết hợp với quá trình xả nước qua cửa van
tràn xả sâu theo quy định tại Quy trình này.
Trình tự, phương thức đóng mở cửa van đập tràn thực hiện theo quy định. Sau
đỉnh lũ, phải vận hành đập tràn ở trạng thái chảy tự do cho đến khi mực nước hồ
rút dần về mức tối đa là cao trình mực nước dâng bình thường 310m.
Vận hành hồ chứa tham gia cắt/giảm lũ cho hạ du, phát điện: Trong mọi
trường hợp vận hành giảm lũ cho hạ du, bảo đảm an toàn công trình hoặc thực hiện
chế độ vận hành trong tình huống bất thường, phải phối hợp vận hành để góp phần
giảm lũ cho hạ du, bảo đảm an toàn công trình và xử lý các tình huống bất thường. Lưu
lượng lũ vào hồ phải được ưu tiên sử dụng để phát công suất tối đa có thể được của
nhà máy thủy điện, phần lưu lượng còn lại tự xả qua đập tràn tự do khi mực nước
hồ vượt quá cao trình mực nước dâng bình thường. Sau đỉnh lũ, khi mực nước
hồ giảm dần và đạt đến mực nước dâng bình thường 310.0 m, tiến hành điều chỉnh lưu
lượng xả qua nhà máy thủy điện theo chế độ điều tiết ngày đêm.
Không cho phép sử dụng phần dung tích hồ từ cao trình mực nước 312.0 m đến
cao trình mực nước lũ kiểm tra 315.6 m để điều tiết cắt, giảm lũ khi các cửa van
đập tràn chưa ở trạng thái mở hoàn toàn.
Việc tích nước cuối mùa lũ phải đảm bảo mực nước hồ không vượt quá mức nước
dâng bình thường 310.0 m. Xem xét, quyết định chế độ vận hành tích nước cuối mùa
lũ phải đảm bảo an toàn công trình, an toàn cho hạ du và đảm bảo an toàn tính mạng,
tài sản của nhân dân và các công trình kết cấu khác.
Vận hành hồ chứa trong mùa kiệt
Việc vận hành hồ chứa trong mùa kiệt phải duy trì lưu lượng xả thường xuyên, liên tục sau đập Nhạn Hạc theo quy
định Điều 2, Giấy phép khai thác
số 1285/GP-BTNMT ngày 23/04/2018 của Bộ Tài nguyên và Môi Trường. Việc
vận hành xả đảm bảo dòng chảy tối thiểu ở khu vực hạ du hồ chứa thuỷ điện Nhạn Hạc
được thực hiện thông qua ống xả môi trường, các cửa van xả lũ.
Vận hành phát điện, xả nước trong mùa kiệt phải tuân thủ phương thức và lệnh
điều độ của cấp điều độ hệ thống điện có quyền điều khiển đối với nhà máy thủy
điện Nhạn Hạc A. Trong trường hợp vận hành mà mực nước hồ vượt quá cao trình
mực nước dâng bình thường 310 m, ưu tiên phát điện với lưu lượng lớn nhất có thể
qua tua bin. Lưu lượng còn lại sau khi phát điện phải xả qua đập tràn khi mực nước
hồ vượt quá cao trình 310 m.
Khi mực nước hồ nằm trong khoảng từ cao trình mực nước chết 298 m đến dưới
cao trình mực nước dâng bình thường 310 m: Trong trường hợp lưu lượng về hồ lớn
hơn lưu lượng phát điện thiết kế của nhà máy, theo nhu cầu của hệ thống điện và
lưu lượng thực tế về hồ vận hành phát điện để tận dụng tối đa lưu lượng nước đến
hồ, giảm xả thừa. Trong trường hợp lưu lượng về hồ lớn hơn lưu lượng tối thiểu
cho phép vận hành của một tua bin và nhỏ hơn hoặc bằng lưu lượng phát điện
thiết kế của nhà máy, theo nhu cầu thực tế, phát điện với lưu lượng bằng hoặc lớn
hơn lưu lượng tối thiểu cho phép vận hành của một tua bin.
Khi mực nước hồ lớn hơn cao trình mực nước chết mà lưu lượng về hồ nhỏ hơn
hoặc bằng lưu lượng tối thiểu cho phép vận hành của một tua bin, theo nhu cầu thực
tế, phát điện với lưu lượng bằng hoặc lớn hơn lưu lượng tối thiểu cho phép vận hành
của một tua bin.
Khi mực nước hồ đang ở cao trình mực nước chết mà lưu lượng về hồ nhỏ hơn
lưu lượng tối thiểu cho phép vận hành của một tua bin, nhà máy dừng phát điện.
Trước khi vận hành xả nước phát điện tổ máy đầu tiên và các tổ máy tiếp theo,
phải thông báo qua hệ thống cảnh báo được lắp đặt phía hạ du công trình được quy
định tại Quy trình này.
Vận hành hồ chứa khi hạ du có nhu cầu bất thường
về nước
Khi khu vực hạ du có nhu cầu lượng nước xả khác với quy định tại Quy trình
này thì cơ quan có nhu cầu phải xin ý kiến bằng văn bản trình UBND tỉnh Nghệ An
chỉ đạo Công ty cổ phần ZaHưng ưu tiên cấp nước cho hạ du. Sau khi thống nhất về
lưu lượng và kế hoạch thời gian xả nước với các cơ quan, đơn vị nêu trên, Công ty
Cổ phần ZaHưng thông báo ngay cho Cấp điều độ có quyền điều khiển để phối hợp, bố
trí kế hoạch huy động nhà máy thủy điện Nhạn Hạc phát điện đảm bảo tối ưu hiệu quả
sử dụng nước.
Trong trường hợp xảy ra hạn hán, thiếu nước, ô nhiễm nguồn nước nghiêm
trọng hoặc khi xảy ra các sự cố tai biến môi trường nghiêm trọng khác trên lưu
vực sông, Công ty Cổ phần ZaHưng phải tuân thủ theo quy định tại điểm b khoản 3
Điều 53 Luật Tài nguyên nước số 17/2012/QH13 ngày 21 tháng 6 năm 2012 của Quốc
hội.
Trong quá trình vận hành công trình nếu phát hiện có nguy cơ xảy ra sự cố công trình đầu mối, đòi hỏi phải điều chỉnh tức thời thì Tổng Giám Đốc Công ty Cổ phần ZaHưng có trách nhiệm xử lý sự cố, đồng thời báo cáo Bộ Công Thương, UBND tỉnh Nghệ An, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Nghệ An, Sở Công Thương tỉnh Nghệ An và thông báo cho UBND huyện Quế Phong và nhân dân ở thượng, hạ lưu công trình để kịp thời phối hợp, có ứng phó cần thiết.
H.B (Tổng hợp)