Để có được những mùa cam ngọt, từ năm 2012, với nguyện vọng của
nhân dân trên địa bàn, được sự ủng hộ của huyện, xã Đỉnh Sơn đã triển
khai dự án khôi phục thương hiệu cam Bãi Phủ. Thực hiện đề án này, xã
Đỉnh Sơn đã hỗ trợ người dân vay vốn trên 1 tỷ đồng để đầu tư phát
triển; đến nay diện tích cam toàn xã đạt gần 60 ha, trong đó có khoảng
40 ha cho thu hoạch. Nhiều diện tích cho năng suất cao, thu nhập ước
tính đạt trên 500 triệu đồng/ha. Đặc sản cam Bãi Phủ đã và đang định vị
được thương hiệu trên thị trường. Đây là tín hiệu đáng mừng cho nỗ lực
khôi phục lại thương hiệu cam Bãi Phủ của người dân huyện miền núi này.
Mảnh đất Đỉnh Sơn ở dưới dãy đá vôi, đoạn giáp ranh với xã Yên Khê
(Con Cuông), vốn trước đây là địa bàn đứng chân của Nông trường Bãi Phủ
nổi tiếng với chất lượng cam quả. Cam Bãi Phủ không chỉ được biết đến là
loại đặc sản ở miền Tây Nghệ An, mà nông sản này còn được xuất khẩu
sang thị trường Liên Xô và Đông Âu vào những năm 80 của thế kỷ trước.
Theo nhiều gia đình, việc trồng cam dưới chân núi đá vôi đem lại
chất lượng thơm ngon vì vùng đất này ít phèn chua do đất đá trôi từ trên
núi xuống; đồng thời dãy núi cũng góp phần chắn bớt sương, gió cho cam.
Hiện nay, xã Đỉnh Sơn có 106 hộ dân trồng cam. Với sự giúp đỡ của
huyện, xã đã xây dựng quy hoạch đến năm 2020 sẽ phát triển được trên 200
ha cam.
Hướng tới xây dựng thương hiệu bền vững
Cam Bãi Phủ thực sự để lại ấn tượng cho mỗi người khi thưởng thức
với vị thơm lan tỏa, thanh ngọt, múi cam mềm và ít mu (lớp vỏ trắng sát
múi cam). Chính vì vậy, hầu hết diện tích cam ở đây khi đến mùa thu
hoạch được khách hàng sành ăn săn đón. Nhiều người tìm về tận các vườn
cam đặt mua, những khách quen điện thoại cho chủ vườn gửi hàng theo xe
khách. Hôm chúng tôi về vùng cam Đỉnh Sơn, chị Đặng Thị Nhâm ở thôn
Tháng Tám, đang cắt cam để gửi cho khách ở Đà Đẵng và Hà Nội. Chị Nhâm
cho biết, đến mùa cam, khách gọi nhiều lắm, có những người trong vụ cam
đặt đến nửa tấn quả. Còn khách ở Vinh gọi lên buổi sáng, chiều sẽ có cam
ngay.
Cũng như chị Nhâm, tất cả các hộ trồng cam ở Đỉnh Sơn đang tự
trồng, tự chăm sóc và tự bán. Nhiều hộ còn mở ki-ốt bán cam cho khách đi
qua Quốc lộ 7. Do cam đang dễ bán nên vùng trồng cam Bãi Phủ chưa xây
dựng nhãn hiệu riêng trong Chỉ dẫn địa lý cam Vinh nói chung. Cũng chính
vì vậy, nhiều tiểu thương đã lợi dụng, trà trộn những loại cam khác,
trong đó có cả cam Trung Quốc rồi lấy “danh” cam Bãi Phủ để bán cho
người tiêu dùng.
Nhận thấy nguy cơ đó, trong Đề án phát triển cây cam đến năm 2020,
xã Đỉnh Sơn có tính đến việc đăng ký nhãn hiệu cam Bãi Phủ, từ đó bảo vệ
vùng sản xuất, nâng cao giá trị thu nhập cho người dân. Theo ông Đinh
Viết Hạnh - Chủ tịch Hội Nông dân xã Đỉnh Sơn, trong quá trình triển
khai, xã đã lập đề án vay 2,2 tỷ đồng hỗ trợ người dân trồng cam, cùng
với vốn tự có của người dân khoảng trên 5,2 tỷ đồng nữa sẽ trồng thêm 60
ha cam, nâng tổng diện tích cam trên địa bàn vào năm 2020 trên 120 ha.
Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là xã cũng như người trồng cam rất mong muốn
các cấp hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu cam Bãi Phủ để phát triển bền vững.
Trao đổi về chiến lược phát triển cây cam trên địa bàn, ông Nguyễn
Hữu Sáng - Chủ tịch UBND huyện Anh Sơn cho biết: Qua khảo sát chất đất,
khí hậu, trên địa bàn huyện có thể phát triển được 300 ha, chủ yếu tập
trung ở xã Đỉnh Sơn và một số diện tích lân cận để tạo nên thương hiệu
cam Bãi Phủ. Với sự giúp đỡ của các cấp, ngành, hầu hết những hộ trồng
cam trên địa bàn đã từng bước nắm chắc kỹ thuật chăm sóc cây cam. Trong
điều kiện diện tích không tăng thêm, huyện sẽ hỗ trợ người dân xây dựng
các mô hình trồng cam theo hướng hiện đại, áp dụng hệ thống tưới tự
động, nhỏ giọt Israel và sử dụng các giống cam chất lượng cao, trong đó
phấn đấu đến năm 2020 có khoảng 100 ha phát triển theo hướng hiện đại.
Bên cạnh khai thác các cơ chế hỗ trợ của cấp trên (Quyết định số
87/2014/QĐ-UBND ngày 17/11/2014), huyện sẽ nghiên cứu lồng ghép các
nguồn lực, có cơ chế hỗ trợ phù hợp với những diện tích trồng cam trong
thời gian tới.
Về tổng thể, vùng cam Bãi Phủ ở Anh Sơn chưa rộng lớn bằng một số
địa phương khác. Nhưng với những lợi thế về đất đai, tiểu vùng khí hậu
của khu vực trồng cam đang tạo ra sản phẩm ghi dấu đối với người tiêu
dùng. Vấn đề đặt ra với sự hỗ trợ của các cấp, ngành, chính các hộ trồng
cam cũng cần tính đến sự gắn kết bền chặt trong quy trình trồng, chăm
sóc, tiêu thụ sản phẩm, để cam Bãi Phủ “vang danh” có thể trường tồn,
đem lại giá trị kinh tế bền vững./.
|
